کد مطلب:19478 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

رسيدن به كمال معنوي از راه دين ميسر است يا علم ؟

علم و دين با يكديگر ملازمند ؛ دين بخشي از علم را تشكيل مي دهد و علم هم بخشي از دين را ، و از اين رو در ايدئولوژي اسلامي نمي توان اين دو را از يكديگر جدا كرد . بنابراين ، براي دست يافتن به كمالات انساني هم بايد علم باشد و هم دين و بدون هر يك از اين دو ، انسان نمي تواند مراحل عالي كمال را طي كند . در كتاب انسان و ايمان استاد مطهري « رحمه الله » اين رابطه بسيار خوب بيان شده است . از آنجا كه دانش ، توانمندي انسان را بر بهره مندي از امكانات جهان زياد مي كند و سلاح قدرتمندي را به دست انسان مي دهد ، و پشتوانه و ضامن اجرايي براي رعايت و مرزبندي از امكانات حاصل از علم ندارد ، بايد دين به كنترل و جهت دادن انسان كمك كند . دين به انسان جهت مي دهد و حوزه هايي را كه از دسترس علم خارج است ، روشن مي سازد . علم هرگز به روابط گسترده و ناشناخته انسان با عوالم شناخته شده يا ناشناخته احاطه ندارد . در حالي كه انسان بايد با آگاهي به اين روابط ، زندگي كند . در اين جا وحي و دين عهده دار اين نياز انسان هستند .
بنابراين معيار ، علم و دين هرگز نمي توانند از هم جدا باشند ؛ گرچه دين برتر از علم است ، اما ضدّ علم نيست . دين به دانش و دانشمند جهت مي دهد كه دنيا و تنعمات و امكانات را آيت بداند نه غايت . بن بست هاي انسان معاصر با همه توسعه علمي ، حاصل جدايي دين از علم است . البته نه دين تحريف شده و ناتوان از پاسخ به انسان معاصر ؛ مثل اديان جاري كشورهاي غربي ، بلكه دين جامع و پاسخگويي مثل اسلام . نياز به دين ، در اين راستا يك نياز اجتناب ناپذير است و انسان مضظرّ به دين است ؛ زيرا حتّي اگر روابط محتمل با هستي را قبول كند ، نياز به ضوابط حاكم بر هستي و انسان را مي يابد و اين دسترس علم كه با تجربه حركت مي كند ، نيست و يا دير حاصل است ؛ و اما دين ، با ارتباط با وحي و خداي مسلط و مسيطر بر هستي ، انسان را بي نياز مي كند .